31 maart 2014 – Biolandbouw zorgt gemiddeld voor 30% meer biodiversiteit. Dat hebben onderzoekers van de universiteit van Oxford berekend in een grote meta-analyse. Vooral planten en bestuivers zijn gebaat bij biolandbouw.
De voorbije jaren is veel discussie gevoerd rond de voor-en nadelen van biologische landbouwmethoden op de biodiversiteit, het algemenere milieu, de menselijke gezondheid en de voedselveiligheid. Maar hoe groen is biolandbouw nu echt? Onderzoekers van de universiteit van Oxford voerden een meta-analyse uit op basis van bijna honderd studies uit de voorbije dertig jaar en vergeleken de biodiversiteit tussen biologische en traditionele landbouwmethoden. Biodiversiteit wordt door de onderzoekers gedefinieerd als ‘het aantal of de hoeveelheid van soorten (organismen) die voorkomen’. Het verschil tussen bio- en traditionele landbouw ligt in het al dan niet gebruiken van pesticiden, herbiciden en kunstmatige bemesting.
Hun algemene conclusie is dat de aanwezige biodiversiteit gemiddeld één derde groter is waar biologische landbouwmethoden worden gebruikt. Let wel: dit effect varieert met de bestudeerde organismesoort, het gewastype, en de intensiviteit van het landgebruik. Planten hebben het meeste voordeel bij biolandbouw, hoewel ook grote positieve effecten gevonden worden op andere organismesoorten als vogels en microben. Biolandbouw heeft de grootste positieve effecten op het aantal aanwezige bestuivers, zoals bijvoorbeeld de honingbij. Dit effect geldt ook, maar in mindere mate voor het aantal predatoren en herbivoren. Met betrekking tot het gewastype, is de hogere biodiversiteit vooral opvallend bij de verbouwing van graangewassen. Minder grote effecten worden gevonden bij de verbouwing van groenten en bij boomgaarden.
Ook de hoeveelheid landbouw in het bredere landschap heeft een invloed op de positieve effecten van biolandbouw. De proportie akkers in het landschap is van groot belang: hoe meer akkers aanwezig zijn in het landschap, hoe belangrijker het effect van de biolandbouw op de biodiversiteit is.
De onderzoekers merken op dat de resultaten vooral gebaseerd zijn op meetresultaten uit West-Europa en Noord-Amerika, aangezien in andere gebieden de biolandbouw nog niet voldoende werd onderzocht. Voer voor verder onderzoek dus.
Dit meta-onderzoek toont in elk geval aan dat de biodiversiteit in biolandbouw flink wat groter is dan in de traditionele landbouw; een effect dat de voorbije 30 jaar relatief constant is gebleven en ook niet lijkt te zullen te verminderen in de toekomst. Met het oog op de schaalvergroting en intensivering van de landbouw, kunnen biologische landbouwmethoden belangrijk tegengewicht bieden aan de progressieve vermindering van biodiversiteit in onze contreien.
Natuurpunt vraagt de Vlaamse regering om -zoals Europa vraagt – groene landbouwmaatregelen te verankeren in het landbouwbeleid en in de bijhorende budgetten. Door bepaalde ingrepen (beperken besproeiing en bemesting, percelen niet tot in de beek omploegen, maaibeheer afstemmen op broedperiodes, aanleggen bloemrijke en natuurlijke akkerranden) kan de sector haar grote verantwoordelijkheid nemen om de biodiversiteit te bewaren in het buitengebied.
Bericht uitgegeven door Natuurpunt (België) op maandag 31 maart 2014
Tekst: Lies Loens, Natuurpunt
naar ‘Land-use intensity and the effects of organic farming on biodiversity: a hierarchical meta-analysis‘, Journal of Applied Economy/BioForum