Den Haag, 22 september 2014 – De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit waarschuwt dat zelfgeraapte schelpdieren uit de Westerschelde eerst gekookt moeten worden, omdat de kans bestaat dat de dieren besmet zijn met het poliovirus.
Op 2 september is in België water dat is besmet met het poliovirus in de rivier de Laan terecht gekomen. Eén dezer dagen kan mogelijk besmet water de Westerschelde bereiken. Dit is dan al zover verdund dat mensen niet besmet raken als zij met dit water in aanraking komen. Wel raden het RIVM en de NVWA aan om ten oosten van de lijn Kruiningen – Perkpolder zelf geraapte schelpdieren (oesters, kokkels, mosselen) uit de Westerschelde minimaal anderhalve minuut te verhitten (>100 graden Celsius) voor consumptie. Daardoor gaat het virus dood en kunnen mensen niet besmet raken. Verder naar het westen van de Westerschelde is er geen risico dat mensen besmet kunnen raken door het eten van zelf geraapte schelpdieren. Daar is het water nog verder verdund. Bovendien sterft het virus in de loop van de tijd af.
De kans om besmet te raken met het poliovirus is uitermate klein. Voor zwemmen en het eten van zeegroenten is het risico verwaarloosbaar. Voor het eten van rauwe schelpdieren is dit risico niet uit te sluiten omdat het virus zich in deze dieren kan ophopen. Het RIVM zal metingen uitvoeren op schelpdieren in de Westerschelde. Wanneer er geen poliovirus wordt gevonden in deze schelpdieren zal dit advies worden ingetrokken.
Risico voor ongevaccineerden
Hoewel het risico op besmetting met het poliovirus extreem klein is, geven het RIVM en de NVWA dit advies omdat er langs de Westerschelde een aantal gemeenten zijn waar relatief veel inwoners niet gevaccineerd zijn tegen polio. Als het poliovirus in deze niet-gevaccineerde gemeenschap komt, kan het zich makkelijk verspreiden en ziekte veroorzaken. De meeste mensen in Nederland worden zelf niet ziek van het poliovirus, zij zijn beschermd door de vaccinaties van het Rijksvaccinatieprogramma. Wel kunnen gevaccineerde mensen het virus bij zich dragen en anderen besmetten.
Schelpdieren
In de Westerschelde worden geen schelpdieren gekweekt die te koop zijn in winkels en restaurants. Veel schelpdierkwekerijen liggen in de Oosterschelde, waar het poliovirus uit België niet kan komen. Via schelpdieren uit winkels of restaurants kunnen mensen dan ook niet besmet raken met het poliovirus. Het advies geldt alleen voor schelpdieren die mensen zelf hebben geraapt in het gebied ten oosten van de lijn Kruiningen – Perkpolder in de Westerschelde.
Incident
Op 2 september 2014 is er door een incident in België water dat besmet is met poliovirus via een rioolwaterzuiveringsinstallatie in de rivier De Laan terechtgekomen. Het poliovirus werd gebruikt voor vaccinproductie. De Laan is een zijrivier van de Dijle, die via de Rupel en de Schelde in de Westerschelde in Nederland uitmondt.
Meer informatie:
- Veelgestelde vragen over dit bericht (website RIVM)
- Informatie over Polio (website RIVM)
- Nationale Atlas Volksgezondheid (vaccinatiepercentages per gemeente)
- ‘Veilig met vis’ (website Voedingscentrum)